ഒറ്റപ്പെടലും ഏകാന്തതയും മനുഷ്യരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഏറെ ദുഷ്ക്കരമായ കാര്യമാണ്. എന്നാല് ഇത് ഒരു സാംസ്ക്കാരിക ആഘോഷമായി മാറിയാലോ? ജപ്പാനിലെ ‘ബോച്ചി സംസ്കാരം’ ചര്ച്ചാവിഷയമായി മാറുന്നതിന് കാരണങ്ങളില് ഒന്ന് ഇതാണ്. ഏകാന്തതയ്ക്കോ ഒറ്റപ്പെടലിനോ വേണ്ടിയുള്ള ഒരു ജാപ്പനീസ് ഭാഷാ പദപ്രയോഗമാണ് ‘ബോച്ചി’. ആളുകള്ക്ക് സ്വയം കളിയാക്കാനും ഒറ്റപ്പെടലിന്റെ വികാരം പ്രകടിപ്പിക്കാനും അല്ലെങ്കില് രണ്ടും ചെറുതായി പ്രകടിപ്പിക്കാനും ഉപയോഗിക്കുന്ന ഈ വാക്ക് ജപ്പാനില് വളരെ പ്രസിദ്ധമാണ്.
ജപ്പാന് വ്യാപകമായി ബോച്ചി സംസ്കാരത്തെ അനുവദിക്കുന്നു, അതായത് ഒറ്റയ്ക്ക് ജീവിക്കുകയും ഭക്ഷണം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നിശബ്ദമായി ഒറ്റയ്ക്ക് ഭക്ഷണം കഴിക്കാനുള്ള സംവിധാനം രാജ്യത്തെ ചില റെസ്റ്റോറന്റുകളില് പോലുമുണ്ട്. യഥാര്ത്ഥ സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങള്ക്ക് പകരം ഒരാള്ക്ക് വെര്ച്വല് പകരക്കാരെ ഉപയോഗിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള വിനോദങ്ങള്ക്ക് പോലും രാജ്യത്ത് പ്രോത്സാഹനമുണ്ട്. .
ജപ്പാനില് ആളുകള്, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രകൃതി സ്നേഹികള് ബോച്ചി ജീവിതശൈലി അഭിമാനത്തോടെ സ്വീകരിക്കാറുണ്ട്. ഏകാന്തതയിലേക്കുള്ള ഈ വിചിത്രമായ രസകരമായ മാര്ഗ്ഗം 40 ശതമാനം ജാപ്പനീസ് ആളുകളെയും ബാധിക്കുന്ന ഏകാന്തതയുടെ പകര്ച്ചവ്യാധിയാണെന്നാണ് വിലയിരുത്തലുകള്. ‘ബോച്ചി’ എന്ന വാക്ക് ഹിറ്റോറി (ഒരാള്) എന്നാണ് അര്ത്ഥമാക്കുന്നത്. ഹിറ്റോറിബോച്ചി എന്നതിന്റെ ചുരുക്കമാണ് ‘ബോച്ചി’.
തനിച്ചായിരിക്കുന്നതിന്റെ സങ്കടം പ്രകടിപ്പിക്കാനും ആസ്വാദനം പ്രകടിപ്പിക്കാനും ‘ബോച്ചി’ ഉപയോഗിക്കാം. ഉദാഹരണത്തിന് ഒറ്റയ്ക്കാണ് ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നത് എന്നതിന് ‘ബോച്ചി മെഷി’ എന്നത് ഒരു ഹാസ്യപദപ്രയോഗമാണ്. മറ്റ് പല പദങ്ങള്ക്കൊപ്പം ‘ബോച്ചി’ എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിക്കാം. ജപ്പാനില് ഈ ജീവിതശൈലി എത്രമാത്രം ഉണ്ടെന്ന് മനസ്സിലാക്കാന് പ്രായമായവരുടെ ഏകാന്തമരണങ്ങളുടെ എണ്ണം കണക്കു കൂട്ടിയാല് മതി. ഓരോ വര്ഷവും 68,000 ആണ് ഏകാന്ത മരണങ്ങള്.
ഈ സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകള് പുറത്തുവന്ന ശേഷം ജാപ്പനീസ് ഗവണ്മെന്റ് 2021-ല് അതിന്റെ ആദ്യത്തെ ‘ഏകാന്തത മന്ത്രി’ യെ നിയമിച്ചു. അതേസമയം തന്നെ ജാപ്പനീസ് സംസ്കാരത്തില് ഏകാന്ത ജീവിതരീതിയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. അതിന് ഉദാഹരണമാണ് ജാപ്പനീസ് നഗരങ്ങളില് യൂണിവേഴ്സിറ്റി വിദ്യാര്ത്ഥികള് ഉള്പ്പെടെ അവിവാഹിതരായ ആളുകള് ഒറ്റയ്ക്ക് താമസിക്കുന്ന പ്രവണത കണ്ടുവരുന്നത്. ഒരു സുഹൃത്തുമായോ മറ്റൊരു വീട്ടുകാരുമായോ ഒരു വീട് പങ്കിടുന്നത് രാജ്യത്ത് അസാധാരണമാണ്.
വിവാഹത്തിന് മുമ്പ് ഒരു പങ്കാളിയുമായി താമസിക്കുന്നതും വളരെ കുറവാണ്. ജപ്പാനിലെ ഏകാന്തത ആസ്വദിക്കുന്നവര് അവരുടെ ജീവിതം ആരോടെങ്കിലും പങ്കുവെക്കാന് ആവശ്യപ്പെടുന്നതിനുപകരം അത്തരം ജീവിതം ദൈനംദിന രീതിയില് നന്നായി പരിപാലിക്കുന്നു. ഒട്ടുമിക്ക റസ്റ്റോറന്റ് ശൃംഖലകളും ഒറ്റയ്ക്കുള്ള വരുന്നവര്ക്കായി അനേകം കൗണ്ടര് സീറ്റുകള് വാഗ്ദാനം ചെയ്യാറുമുണ്ട്. ജാപ്പനീസ് വിനോദത്തില് ഏകാന്തരായ ഉപഭോക്താക്കളെ ആകര്ഷിക്കാന് കൂടി രൂപകല്പ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നു രൂപങ്ങള് വരെയുണ്ട്.