ചര്മ്മം തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന സഹായത്തിനായി നിലവിളിക്കുന്ന ആളുകള്, തുറന്നിരിക്കുന്ന ആന്തരികാവയവങ്ങള് ശരീരത്തിലേക്ക് തിരികെ തള്ളിക്കയറ്റാന് തീവ്രമായി ശ്രമിക്കുന്നവര്. ജപ്പാനിലെ ‘ഹിബാകുഷ’കളുടെ വേദനിപ്പിക്കുന്ന ഓര്മ്മകളില് ഒന്നാണിത്. അണുബോംബിനെ അതിജീവിച്ച മനുഷ്യരാണ് ജപ്പാനില് ഹിബാകുഷകള് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഏതാണ്ട് 80 വര്ഷങ്ങള്ക്ക് ശേഷം, ജപ്പാനിലെ ‘ഹിബാകുഷ’ കള് തങ്ങളുടെ കഥകള് പുതിയ ബിബിസി ഫിലിമായ ‘അറ്റോമിക് പീപ്പിളി’ല് അടുത്തിടെ പങ്കിട്ടു. ഞെട്ടിക്കുന്ന വിവരണങ്ങള് കൊണ്ട് ഈ വിനാശവും ദുരന്തവും ലോകത്തിന് ഒരിക്കലും മറക്കാന് കഴിയുന്നതല്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു.
1945-ല് അമേരിക്ക ജപ്പാനില് ബോംബിടുമ്പോള് ചീക്കോ കിരിയാക്കെക്ക് 15 വയസ്സായിരുന്നു. അന്ന് യു.എസ് ജപ്പാന് അയച്ച ഒരു ശക്തമായ മുന്നറിയിപ്പ് അവര് അനുസ്മരിക്കുന്നു. ”ഒരു ദിവസം അമേരിക്കക്കാര് ഹിരോഷിമയില് ലഘുലേഖകള് വിതറി. ‘അമേരിക്കന് പ്രസിഡന്റ് ട്രൂമാന് മുതല് ഹിരോഷിമയിലെ ജനങ്ങള് വരെ’. സമീപഭാവിയില് ഒരു ഭീകരമായ ബോംബ് വീഴും, നിങ്ങള്ക്ക് ജീവിക്കണമെങ്കില് ഹിരോഷിമ വിട്ടുപോകണം.” അതായിരുന്നു കുറിപ്പ്.
എന്നാല് അധ്യാപകര് അത് ചതച്ച് ചൂളയില് എറിഞ്ഞു. ലഘുലേഘയെ അന്ന് ഞങ്ങള് അത് ഗൗരവമായി എടുക്കേണ്ടതായിരുന്നു എന്നും ചീക്കോ പറയുന്നു. ബോംബ് പതിക്കുമ്പോള് ഷിഗെക്കിക്ക് എട്ട് വയസ്സായിരുന്നു പ്രായം. സ്കൂളിലേക്കുള്ള യാത്രാമധ്യേയായിരുന്നു. ‘ഞാന് ഒരു നദിയിലേക്ക് എറിയപ്പെട്ടു.” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ”ഹിരോഷിമയുടെ കേന്ദ്രം ഒരു ശൂന്യതയായി. എല്ലാം വലിച്ചെടുത്ത് ആകാശത്തേക്ക് ഉയര്ന്നു. 17,000 മീറ്റര് ഉയരത്തില് അത് ഉയര്ന്നു. പിന്നെ കറുത്ത നിറമായി. എനിക്ക് മുന്നില് പത്ത് സെന്റീമീറ്റര് ഒന്നും കാണാനാകുമായിരുന്നില്ല.
‘ഞാന് കണ്ണുകള് തിരുമ്മി പിന്നെ മുന്നിലേക്ക് വിരലുകള് നീട്ടി എന്റെ പത്ത് വിരലുകളും അവിടെത്തന്നെയുണ്ടോ എന്ന് പരിശോധിക്കാന് ഓരോന്നായി എണ്ണാന് ശ്രമിച്ചു, പക്ഷേ എനിക്ക് അവ കാണാന് കഴിഞ്ഞില്ല. പടര്ന്നുകിടന്ന ജലസസ്യങ്ങള്ക്ക് മുകളില് നദിയില് നിശ്ചലമായി ഞാന് കിടന്നു. ഒരു മണിക്കൂര് കഴിഞ്ഞപ്പോള് കാഴ്ച കൂടി. അപ്പോള് ഇരുപത് വയസ്സുള്ള ഒരു സ്ത്രീ എന്റെ നേരെ നടന്നു വരുന്നത് കണ്ടു.
‘അവള് ഹൈപ്പോസെന്ററില് നിന്നാണ് വന്നത്. അവള് ആടിക്കൊണ്ടിരുന്നു. താഴെ വീഴാന് പോകുന്ന പോലെ തോന്നി. ഒപ്പം രണ്ടു കൈകൊണ്ടും അവള് എന്തോ പിടിച്ചിരുന്നു. ഞാന് സൂക്ഷിച്ചു നോക്കിയപ്പോള് അവളുടെ നെഞ്ച് പിളര്ന്നു. അവളുടെ ശരീരം മുഴുവനും പിളര്ന്ന് രക്തം പുരണ്ടിരുന്നു. പുറത്തേക്ക് തള്ളിവന്ന ആന്തരിക അവയവങ്ങള് രണ്ടു കൈകൊണ്ടും പിടിച്ചിരുന്നു. എവിടെയാണ് ആശുപത്രിയെന്ന് എന്നോട് ചോദിച്ചു, അവരുടെ കണ്മണികള് താഴേക്ക് തൂങ്ങിക്കിടന്നു.
ബോംബ് പൊട്ടിത്തെറിച്ചപ്പോള് ഏഴുവയസുകാരി മിച്ചിക്കോ കൊദാമയെ രക്ഷിച്ചത് അവളുടെ സ്കൂള് ഡെസ്ക് ആയിരുന്നു.”ജനാലുകള്ക്ക് ഇടയിലൂടെ തീവ്രമായ ഒരു പ്രകാശം ഞങ്ങളുടെ നേരെ പാഞ്ഞുകൊണ്ടിരുന്നു. മഞ്ഞ, ഓറഞ്ച്, വെള്ളി എന്നിവയായിരുന്നു അത്. വാക്കുകള് കൊണ്ട് വിവരിക്കാനാവാത്ത ഒരു വെളിച്ചം. ” ഞാന് മേശയുടെ താഴെയായിരുന്നു, അതിനാല് എനിക്ക് നീങ്ങാന് കഴിഞ്ഞു. ഞാന് ചുറ്റും നോക്കി, കൈകളും കാലുകളും കുടുങ്ങി, ഞാന് ക്ലാസ് മുറിയില് നിന്ന് ഇടനാഴിയിലേക്ക് ഇഴഞ്ഞു. സഹായിക്കൂ എന്ന് കൂട്ടുകാര് വിളിക്കുന്നത് കേള്ക്കാമായിരുന്നു. പക്ഷേ, അന്ന് സ്കൂള് വിട്ട് വീട്ടിലേക്ക് നടന്നതിന്റെ ആഘാതം അവള് ഒരിക്കലും മറന്നിട്ടില്ല. ”വന്ന മഴ ചെളി പോലെയായിരുന്നു, കറുത്ത മഴ,” അവള് പറയുന്നു.” അച്ഛന് എന്നെ സ്കൂളില് നിന്ന് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവരാന് വന്നിരുന്നു. അദ്ദേഹം എന്നെ പുറകില് വീട്ടിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി, വീട്ടിലേക്കുള്ള ആ യാത്ര ശരിക്കും.
”ഇപ്പോള് പോലും എനിക്ക് അത് മറക്കാന് കഴിയില്ല, അത് നരകത്തില് നിന്നുള്ള ഒരു ദൃശ്യമായിരുന്നു. ഞങ്ങളുടെ നേരെ ഓടി രക്ഷപ്പെടുന്നവര്…മിക്കവരുടേയും വസ്ത്രങ്ങളും പൂര്ണമായും കത്തിനശിച്ചു. തീവ്രമായ സ്ഫോടനത്തില് അവരുടെ മാംസം ഉരുകിക്കൊണ്ടിരുന്നു. കണ്മണികള് താഴേക്ക് തൂങ്ങിക്കിടക്കുകയായിരുന്നു. കല്ക്കരി പോലെ കറുത്ത കരിഞ്ഞ ഒരു കുഞ്ഞിനെ ചെറുപ്പക്കാരിയായ അമ്മ മുറുകെ പിടിക്കുന്നു. അമ്മയുടെ മുതുകില് പൊള്ളലേറ്റു. അങ്ങനെയുള്ള ധാരാളം ആളുകള് ഉണ്ടായിരുന്നു, തെരുവുകള് അവരെക്കൊണ്ട് നിറഞ്ഞു. അവര് ഞങ്ങളെ മുറുകെ പിടിക്കും, പക്ഷേ നിങ്ങള്ക്ക് ഒന്നും ചെയ്യാന് കഴിയില്ല.”
പിന്നെ ഒരു പെണ്കുട്ടി, ഒറ്റയ്ക്ക്, ഒരുപക്ഷേ എന്റെ അതേ പ്രായമുള്ള, അവളും പൊള്ളലേറ്റ് ഉരുകുകയായിരുന്നു, അവളുടെ മുഖവും. പക്ഷേ അവളുടെ കണ്ണുകള് വിടര്ന്നു. പെണ്കുട്ടിയെ കാണാന് ഞാന് തിരിഞ്ഞു. അവള് കുഴഞ്ഞുവീണു. ആ പെണ്കുട്ടിയുടെ കണ്ണുകള്, അവ എന്റെ ആത്മാവിനെ തുളച്ചുകയറുന്നു, 78 വര്ഷം പിന്നിട്ടിട്ടും എനിക്ക് അവളെ മറക്കാന് കഴിയില്ല. അവള് എന്റെ കണ്ണുകളിലും മനസ്സിലും ആത്മാവിലും പതിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. നിരവധി കുട്ടികള് മരിച്ചു, രക്ഷപ്പെട്ട വിദ്യാര്ത്ഥികളോട് സുഹൃത്തുക്കളെ സംസ്കരിക്കാന് അധ്യാപകര് നിര്ദ്ദേശിച്ചു.
”ഏകദേശം 8 മണിക്ക്, തണലില് വിശ്രമിക്കുകയും നെറ്റിയിലെ വിയര്പ്പ് തുടയ്ക്കുകയും ചെയ്യണമെന്ന് ഞാന് കരുതി. സൂര്യന് വീണതുപോലെ തോന്നി, എനിക്ക് തലകറക്കം തോന്നി. ഞാന് വീണ്ടും പൊട്ടിത്തെറിച്ചു, ബോധം നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഒരുപാട് വിദ്യാര്ത്ഥികള് സ്കൂളിലേക്ക് മടങ്ങി, അവരുടെ കാലുകളില് കറുത്ത കടല്പ്പായല് പോലെയുള്ള വസ്തുക്കള് പറ്റിപ്പിടിച്ചിടിച്ചിരുന്നു. ”ഞങ്ങള് ഹോം ഇക്കണോമിക്സ് ക്ലാസ് റൂമില് നിന്ന് പഴയ ടെമ്പുരാ ഓയില് തടവി, അതാണ് ഞങ്ങള്ക്ക് അവര്ക്ക് നല്കാന് കഴിയുന്ന ഏക ചികിത്സ. അവര് ഒന്നിനു പുറകെ ഒന്നായി മരിച്ചു. ‘അതിജീവിച്ച മുതിര്ന്ന വിദ്യാര്ത്ഥികളോട് കളിസ്ഥലത്ത് ഒരു കുഴി കുഴിക്കാന് ഞങ്ങളുടെ അധ്യാപകര് നിര്ദ്ദേശിച്ചു, ഞാന് അവരെ എന്റെ സ്വന്തം കൈകൊണ്ട് സംസ്കരിച്ചു. എനിക്ക് അവരോട് വല്ലാത്ത വിഷമം തോന്നി.” ഇപ്പോള് 94 വയസ്സുള്ള ചീക്കോ കിരിയാകെ അനുസ്മരിക്കുന്നു.
അതിജീവിച്ചവനും പ്രചാരകനുമായ സൂയിച്ചി കിഡോയ്ക്ക് ഇപ്പോള് 83 വയസ്സായി പറയുന്നു: ”ഹിരോഷിമയിലും നാഗസാക്കിയിലും വര്ഷിച്ച അണുബോംബുകള് ഹിബകുഷയുടെ ജീവനും ശരീരവും ഉപജീവനമാര്ഗവും ഹൃദയവും നശിപ്പിച്ചു. ”ഒരു ആണവയുദ്ധം ആരംഭിച്ചേക്കുമെന്ന് ഞാന് ഇപ്പോള് ഭയപ്പെടുന്നു. അപകടസാധ്യത വര്ദ്ധിക്കുന്നു. ഉക്രെയിനില് നിന്നും ഗാസയില് നിന്നും റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട ദൃശ്യങ്ങള് ഹിബാകുഷയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അന്നത്തേക്കുള്ള ഒരു തിരിച്ചുവരവ് പോലെയാണ്.
1952-ല് ജപ്പാന് സ്വാതന്ത്ര്യം വീണ്ടെടുത്തു – അണുബോംബ് മനുഷ്യരോട് എന്താണ് ചെയ്തതെന്ന് റിപ്പോര്ട്ടുചെയ്യാന് മാധ്യമങ്ങള്ക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടായിരുന്നു. എന്നാല് അറിവില്ലായ്മ അര്ത്ഥമാക്കുന്നത് അതിജീവിച്ചവര് ഉടന് തന്നെ കളങ്കപ്പെട്ടു, ചില ആളുകള് അവര്ക്ക് പകര്ച്ചവ്യാധികളുണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കുകയും അതിനാല് അവരെ ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്തു. ആഗസ്റ്റ് 15 ന് ഹിരോഷിമ ബോംബിന് ഒമ്പത് ദിവസങ്ങള്ക്ക് ശേഷം ജപ്പാന് കീഴടങ്ങി, രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധം അവസാനിച്ചു, ഏതാനും ആഴ്ചകള്ക്ക് ശേഷം യുഎസ് സൈന്യം ജപ്പാനിലെത്തി നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കാന് തുടങ്ങി. ജാപ്പനീസ് മാധ്യമങ്ങള്ക്ക് ഉടന് തന്നെ ഒരു പ്രസ് കോഡ് നല്കി, അമേരിക്കയെ വിമര്ശിക്കുന്നതും അണുബോംബുകളെക്കുറിച്ചും അവയുടെ ഫലങ്ങളെക്കുറിച്ചും റിപ്പോര്ട്ടുചെയ്യുന്നത് നിരോധിച്ചു.