വിയറ്റ്‌നാമില്‍ രാജ്യം കണ്ട ഏറ്റവും വലിയ തട്ടിപ്പില്‍ ശതകോടീശ്വരിക്ക് വധശിക്ഷ. 12.5 ബില്യണ്‍ ഡോളറിന്റെ അപഹരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ബാങ്ക്തട്ടിപ്പ് കേസുകളില്‍ വാന്‍ തിന്‍ ഫാറ്റ് ചെയര്‍വുമണ്‍ ട്രൂങ് മൈ ലാനെയാണ് വിയറ്റ്നാം കോടതി വ്യാഴാഴ്ച വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിച്ചത്. സൈഗോണ്‍ കൊമേഴ്സ്യല്‍ ബാങ്കില്‍ (എസ്സിബി) നിന്നും 677 ട്രില്യണ്‍ വിയറ്റ്നാം ഡോളര്‍ (27 ബില്യണ്‍ ഡോളര്‍) തട്ടിയ കേസിലാണ് ട്രൂങ് മൈ ലാനെ വ്യാഴാഴ്ച വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിച്ചത്.
ഹോ ചി മിന്‍ സിറ്റിയിലെ പീപ്പിള്‍സ് കോടതി 68 കാരി ലാനിനെ മൂന്ന് കുറ്റകൃത്യങ്ങള്‍ക്ക് ശിക്ഷിച്ചത്. കൈക്കൂലി, ബാങ്കിംഗ് നിയന്ത്രണങ്ങള്‍ ലംഘിക്കല്‍, തട്ടിപ്പ്, എന്നിവയില്‍ ബാങ്കിന് 673.8 ട്രില്യണ്‍ വിയറ്റ്നാം ഡോളര്‍ നഷ്ടപരിഹാരം നല്‍കാനും കോടതി ഉത്തരവിട്ടിട്ടുണ്ട്. അതേസമയം ട്രൂങ് മൈ ലാന് ആരോപണങ്ങള്‍ നിഷേധിക്കുകയും കീഴുദ്യോഗസ്ഥരെ കുറ്റപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. ദീര്‍ഘകാല ആസൂത്രണം നടത്തിയാണ് തട്ടിപ്പ് നടത്തിയതെന്നും കനത്ത പ്രത്യാഘാതം സൃഷ്ടിക്കുന്ന വിപുലവും സംഘടിതവുമായ കുറ്റകൃത്യങ്ങള്‍ ചെയ്തതായും കണ്ടെത്തി. അഴിമതിയുടെ മൊത്തം നാശനഷ്ടം വിയറ്റ്‌നാമിന്റെ മൊത്ത ആഭ്യന്തര ഉല്‍പ്പാദനത്തിന്റെ (ജിഡിപിയുടെ (ജിഡിപി) ഏകദേശം 3 ശതമാനത്തിന് തുല്യമായ 27 ബില്യണ്‍ ഡോളറാണ്) എന്ന് പ്രോസിക്യൂട്ടര്‍മാര്‍ വ്യാഴാഴ്ച (ഏപ്രില്‍ 11) വെളിപ്പെടുത്തി.
അഞ്ചാഴ്ചത്തെ വിചാരണയ്ക്കുശേഷം, ട്രൂങും മുന്‍ കേന്ദ്ര ബാങ്കര്‍മാര്‍, മുന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍, മുന്‍ എസ്സിബി എക്സിക്യൂട്ടീവുകള്‍ എന്നിവരുള്‍പ്പെടെ 85 പേര്‍ക്കും വ്യാഴാഴ്ച (ഏപ്രില്‍ 11) തെക്കന്‍ ബിസിനസ്സ് ഹബ് ഹോ ചി മിന്‍ സിറ്റിയില്‍ വിധിയും ശിക്ഷയും ലഭിച്ചു.
കൈക്കൂലി, അധികാര ദുര്‍വിനിയോഗം, വിനിയോഗം, ബാങ്കിംഗ് നിയമ ലംഘനം തുടങ്ങിയ കുറ്റങ്ങളാണ് ഇവര്‍ നേരിടുന്നത്. ലാന് വധശിക്ഷ നല്‍കണമെന്നായിരുന്നു പ്രോസിക്യൂട്ടര്‍മാരുടെ ആവശ്യം. വിയറ്റ്നാം ദേശീയ അഴിമതിക്ക് വിധേയമായി. ഈ അഴിമതി വിരുദ്ധ തരംഗത്തില്‍ 4,400 ഓളം പേര്‍ കുറ്റാരോപിതരായിട്ടുണ്ട്. ”എന്റെ നിരാശയില്‍, ഞാന്‍ മരണത്തെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ചു,” ലാന് കഴിഞ്ഞ ആഴ്ച കോടതിയില്‍ പറഞ്ഞു.
പണത്തട്ടിപ്പിന്റെ ഭാഗമല്ലെന്ന് അവള്‍ നിഷേധിച്ചു, ‘എനിക്ക് കാര്യമായ അറിവില്ലാത്ത ഈ കടുത്ത ബിസിനസ്സ് അന്തരീക്ഷത്തില്‍ താന്‍ വിഡ്ഡിയാക്കപ്പെടുകയായിരുന്നെന്ന് അവര്‍ പറഞ്ഞു. ലാന്റെ അറസ്റ്റിന് ശേഷം നിരവധി പ്രതിഷേധങ്ങള്‍ ഉയര്‍ന്നിരുന്നു. തട്ടിപ്പിന് ഇരയായവരുടെ എണ്ണം 42,000-ത്തിലധികം ഉണ്ടെന്നാണ് പോലീസ് പറയുന്നത്. ലാന്റെ ഭര്‍ത്താവും കേസില്‍ പ്രതിയാണ്.
ലാന്റെ അറസ്റ്റിനുശേഷം, തട്ടിപ്പിനിരയായവര്‍ക്ക് പലിശയോ പ്രധാന പണമോ ലഭിച്ചിട്ടില്ലാത്തതിനാല്‍ അവരുടെ പണം പിന്‍വലിക്കാന്‍ കഴിയുന്നില്ല. 2022-ല്‍, ലാനിന്റെ മൂല്യനിര്‍ണ്ണയത്തിനുള്ള പ്രൊജക്റ്റ് വിഹിതം വിയറ്റ്‌നാമിന്റെ ജിഡിപിയുടെ ഏകദേശം 3% ആയിരുന്നു. ലാന്റെ ആയിരത്തിലധികം സ്വത്തുക്കള്‍ പിടിച്ചെടുത്തു. അധികാരികള്‍ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, തട്ടിപ്പ് മറച്ചുവെക്കാന്‍ എസ്സിബി ബാങ്കര്‍മാര്‍ക്ക് 5.2 മില്യണ്‍ ഡോളര്‍ കൈക്കൂലി നല്‍കിയതായി ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു.
സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് വിയറ്റ്‌നാമിന്റെ ഇന്‍സ്‌പെക്ഷന്‍ ടീമിന്റെ മുന്‍ മേധാവിയും കൈക്കൂലി വാഗ്ദാനം ചെയ്ത വ്യക്തിയുമായ ദോ തി നാന്‍ പറഞ്ഞതായി സംസ്ഥാന മാധ്യമങ്ങള്‍ റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്യുന്നു, എന്നാല്‍ തനിക്ക് പണം നല്‍കിയത് സ്‌റ്റൈറോഫോം പെട്ടികളാണെന്നും എന്നാല്‍ അവയില്‍ പണമുണ്ടെന്ന് മനസ്സിലായപ്പോള്‍, ‘കൈക്കൂലി’ നിരസിച്ചതായും ഇദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
