രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധകാലത്ത് രണ്ടായി വിഭജിക്കപ്പെട്ട ഒരു നഗരം 78 വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്ക് ശേഷം തിരിച്ചുവരുന്നു. ഇറ്റലിക്കും സ്ലോവേനിയയ്ക്കും ഇടയിലെ ‘ഗോറിസിയ’ പട്ടണമാണ് വീണ്ടും വരുന്നത്. ഇറ്റലിക്കും സ്ലോവേനിയയ്ക്കും ഇടയില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്തിരുന്ന നഗരം 1947 ലാണ് രണ്ടു രാജ്യങ്ങള്‍ക്കുമായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടത്. 2025-ല്‍, രണ്ട് നഗരങ്ങളും ആദ്യത്തെ അന്തര്‍ദേശീയ യൂറോപ്യന്‍ സാംസ്‌കാരിക തലസ്ഥാനമായി വീണ്ടും ഒന്നിക്കും. 30,000 ജനസംഖ്യയുള്ള സ്ലോവേനിയയിലെ മനോഹരമായ ആസൂത്രിത മോഡേണിസ്റ്റ് പട്ടണമായ നോവാ ഗോറിക്കയും ഇറ്റലിയുടെ ഭാഗമായി മാറിയ ഗോറിസിയയുമാണ് വീണ്ടും പഴയത് പോലെ ഒന്നിക്കുന്നത്.
നോവാഗോറിക്കയില്‍ എത്തുന്ന ഒരു സഞ്ചാരിക്ക് ഏതാനും ചുവടുകള്‍ വച്ചാല്‍, പാസ്പോര്‍ട്ട് പോലും കാണിക്കാതെ ഇറ്റലിയുടെ ഭാഗമായി മാറിയ മധ്യകാല നഗരമായ ഗോറിസിയയിലേക്ക് പോകാം. ഒരു കാലത്ത് നോവ ഗോറിക്കയും ഗോറിസിയയും ഒന്നായിരുന്നു. 1867 മുതല്‍ 1918 വരെ ഓസ്ട്രിയ-ഹംഗറിയുടെ ഭാഗമായിരുന്ന ഗോറിസിയയെ ‘ഓസ്ട്രിയന്‍ നൈസ്’ എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം 1947-ല്‍ പാരീസ് ഉടമ്പടി യൂറോപ്പിന്റെ പുതിയ അതിര്‍ത്തികള്‍ സ്ഥാപിച്ചപ്പോഴാണ് ഇറ്റലിക്കും മുന്‍ യുഗോസ്ലാവിയയ്ക്കും ഇടയിലുള്ള യാത്രയെ നിയന്ത്രിച്ചുകൊണ്ട് രണ്ട് നഗരങ്ങളും സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു ഒരു നഗരം വേര്‍പിരിഞ്ഞത്.
ഗോറിസിയ ഇറ്റലിയുടേതായിരിക്കണമെന്നും നഗരത്തിന്റെ വികസിത ഭാഗം സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഫെഡറലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് യുഗോസ്ലാവ്യയ്ക്ക് ഉള്ളിലെ സ്ലോവേനിയന്‍ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ ഭാഗമാണെന്നും ഒരു സഖ്യകക്ഷി കമ്മീഷന്‍ നിര്‍ണ്ണയിച്ചു. പുതിയ പട്ടണത്തെ സ്‌ളോവേനിയ ‘നോവ ഗോറിക്ക’ (ന്യൂ ഗോറിസിയ) എന്ന് വിളിക്കാനും നിബന്ധന ചെയ്തു. ആ നിമിഷം മുതല്‍, നോവ ഗോറിക്കയും ഗോറിസിയയും രണ്ട് രാജ്യങ്ങളിലായി രണ്ട് പട്ടണങ്ങളായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടു. എന്നാല്‍ 2004-ല്‍ സ്ലോവേനിയയുടെ യൂറോപ്യന്‍ യൂണിയന്‍ പ്രവേശനത്തോടെ, അവര്‍ തമ്മിലുള്ള അതിര്‍ത്തി തത്വത്തില്‍ മാഞ്ഞു. ആദ്യമായി ഒരു ക്രോസ്-കള്‍ച്ചറല്‍ എക്‌സ്‌ചേഞ്ച് അനുവദിച്ചു.
2025-ല്‍, ‘ഗോ 2025’ എന്ന പ്രോജക്റ്റില്‍, ആദ്യത്തെ അന്തര്‍ദേശീയ യൂറോപ്യന്‍ സാംസ്‌കാരിക തലസ്ഥാനമായി അത് വീണ്ടും ഒന്നിക്കും. 2025-ല്‍ രണ്ട് മുതല്‍ അഞ്ച് ദശലക്ഷം സന്ദര്‍ശകര്‍ രണ്ട് നഗരങ്ങളിലേക്ക് ഇറങ്ങുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഈ ബഹുമതി ആഘോഷിക്കുന്നതിനായി, സംഗീത-നൃത്ത പ്രകടനങ്ങളും കലാ പ്രദര്‍ശനങ്ങളും ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള സാംസ്‌കാരിക പരിപാടികളുടെ ശക്തമായ കലണ്ടര്‍ പുറത്തിറക്കി. യൂറോപ്യന്‍ ക്യാപിറ്റല്‍ ഓഫ് കള്‍ച്ചര്‍ ഓരോ വര്‍ഷവും യുറോപ്യന്‍ യൂണിയന്‍ രണ്ട് നഗരങ്ങള്‍ക്ക് നല്‍കുന്നു. ഈ പദവിക്കായി നഗരങ്ങള്‍ ഏകദേശം ഒരു പതിറ്റാണ്ട് മുമ്പേ അപേക്ഷിക്കുന്നു, ഇത് പ്രോഗ്രാമിംഗിനായി യൂറോപ്യന്‍ യൂണിയന്‍ ഫണ്ടിംഗും സ്മാരകങ്ങളും പാലങ്ങളും പോലുള്ള പുതിയ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും ടൂറിസ്റ്റ് പ്രമോഷനും ഉള്‍പ്പെടെ നിരവധി ആനുകൂല്യങ്ങള്‍ നല്‍കുന്നു.
ഭരണപരമായി ഗോറിസിയയും നോവ ഗോറിക്കയും രണ്ട് പട്ടണങ്ങളാണ്. എന്നാല്‍ ഇവിടെ താമസിക്കുന്ന ആരും തന്നെ അതിനെ കാര്യമായി എടുക്കുന്നില്ല. പ്രായോഗികമായി ഇവിടെ താമസിക്കുന്ന മിക്കവാറും എല്ലാവരും തന്നെ സ്ലോവേനിയനും ഇറ്റാലിയനുമായ രണ്ടു ഭാഷകളും സംസാരിക്കും. പ്രദേശവാസികളാകട്ടെ അവര്‍ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന അതിര്‍ത്തിയുടെ ഏത് ഭാഗത്തും താമസിക്കുകയും ജോലി ചെയ്യുകയും പോയിവരികയുമൊക്കെ ചെയ്യുന്നു. നോവ ഗോറിക്കയില്‍ ജനിച്ച ഒരു സ്ലോവേനിയന്‍ ഗോറിസിയയില്‍ പോയി താമസിക്കാറുണ്ട്. 2004 മുതല്‍ ഇവിടെയുണ്ടായിരുന്ന ചെക്ക്പോസ്റ്റ് കൂടി മാറ്റിയതോടെ പ്രധാന ട്രെയിന്‍ സ്റ്റേഷനായ പിയാസ ട്രാന്‍സാല്‍പിനയിലേക്ക് അതിര്‍ത്തി മാറി.
