പാന്-ഇന്ത്യ എന്ന പദം ദേശീയ ആകര്ഷണീയതയുള്ള സിനിമകളെ വിവരിക്കുന്നതിനുള്ള സമീപകാല കണ്ടുപിടുത്തമായിരിക്കാം, എന്നാല് ഈ സിനിമകള് ഈ പദം ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് അത്തരം ചിന്തകള് നിലവിലുണ്ട്. 90 കളില് പാന് ഇന്ത്യന് എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാവുന്ന ഒരു സിനിമയ്ക്ക് ബോക്സ് ഓഫീസില് നേരിടേണ്ടി വന്നത് പടുകൂറ്റന് തകര്ച്ച.
1991-ലെ നാലുഭാഷകളിലായി നിര്മ്മിച്ച ഈ സിനിമയില് അക്കാലത്ത് മൂന്ന് ഭാഷയിലെയും ഏറ്റവും വലിയ താരങ്ങള് ഉണ്ടായിരുന്നു, എന്നിട്ടും അതിന്റെ നിര്മ്മാതാവ് പാപ്പരായിത്തീര്ന്നു. 1988ല്, കന്നഡ നടനും ചലച്ചിത്ര നിര്മ്മാതാവുമായ വി. രവിചന്ദ്രന്, എല്ലാ ഭാഷകള്ക്കും പ്രേക്ഷകര്ക്കും വേണ്ടി ഒരു സിനിമ നിര്മ്മിക്കുക എന്ന മഹത്തായ ദൗത്യം ആരംഭിച്ചു. ശാന്തി ക്രാന്തി എന്ന് പേരിട്ട ചിത്രം കന്നഡ, തമിഴ്, തെലുങ്ക്, ഹിന്ദി ഭാഷകളില് ഒരേ സമയം നിര്മ്മിച്ചു.
രവിചന്ദ്രന് തന്നെയാണ് ചിത്രത്തിന്റെ രചനയും നിര്മ്മാണവും സംവിധാനവും നിര്വ്വഹിച്ചത്. കന്നഡ പതിപ്പില് അദ്ദേഹം നായകനായി അഭിനയിച്ചപ്പോള് തെലുങ്ക് പതിപ്പില് നാഗാര്ജുനയാണ് അഭിനയിച്ചത്. തമിഴ്, ഹിന്ദി പതിപ്പുകള് നയിക്കാന് രജനികാന്തിനെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. ജൂഹി ചൗള, ഖുശ്ബു, അനന്ത് നാഗ് എന്നിവരാണ് നാല് പതിപ്പുകളിലും മറ്റ് പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിച്ചത്.
10 കോടിയുടെ വന് ബജറ്റിലാണ് ചിത്രം ഒരുക്കിയത്, അജൂബയുടെ 8 കോടി എന്ന റെക്കോര്ഡ് തകര്ത്ത് അക്കാലത്തെ ഏറ്റവും ചെലവേറിയ ഇന്ത്യന് ചിത്രമായി ഇത് മാറി. എന്നാല് ശാന്തി ക്രാന്തി 1991 സെപ്റ്റംബറില് കന്നഡയിലും തെലുങ്കിലും പുറത്തിറങ്ങി, മറ്റ് രണ്ട് പതിപ്പുകളും രണ്ടാഴ്ചയ്ക്ക് ശേഷം സ്ക്രീനുകളില് എത്തി. എന്നാല് അതൊരു വലിയ ദുരന്തമായിരുന്നു. രജനി, നാഗാര്ജുന, ജൂഹി എന്നീ മൂന്ന് വമ്പന് താരങ്ങള് ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും ഒരു ഭാഷയിലും മികച്ച ഓപ്പണിംഗ് നേടുന്നതില് ചിത്രം പരാജയപ്പെട്ടു.
അവസാനം, ശാന്തി ക്രാന്തി നാല് പതിപ്പുകളില് നിന്നും 8 കോടി നേടി, അത് അതിന്റെ ബജറ്റ് വീണ്ടെടുക്കാന് പോലും പര്യാപ്തമായില്ല. അക്കാലത്തെ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ബോക്സ് ഓഫീസ് ബോംബായി സിനിമ മാറി.
രവിചന്ദ്രന് തന്റെ ജീവിത സമ്പാദ്യമാണ് ശാന്തി ക്രാന്തിയാക്കാന് വിനിയോഗിച്ചത്. വിഎഫ്എക്സിനും വലിയ സെറ്റുകള്ക്കുമായി വലിയ തുക മുടക്കിയതിനു പുറമേ, ക്ലൈമാക്സ് ചിത്രീകരിക്കാന് 50 ഏക്കര് ഒഴിഞ്ഞ ഭൂമി പോലും ചലച്ചിത്ര നിര്മ്മാതാവ് കടം വാങ്ങിയിരുന്നു. 1989-90-ല് ഈ പ്രോജക്റ്റ് തനിക്ക് 10 കോടി രൂപയുടെ നഷ്ടം വരുത്തിയെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു..
ഈ ചിത്രം തന്നെ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയിലാക്കിയെന്നും തമിഴിലെയും തെലുങ്കിലെയും ഹിറ്റ് ചിത്രങ്ങളുടെ റീമേക്കുകളെ ആശ്രയിക്കാന് തന്നെ നിര്ബന്ധിതനാക്കിയെന്നും രവിചന്ദ്രന് പിന്നീട് പറഞ്ഞു. ഈ ബി-ഗ്രേഡ് റീമേക്കുകള് പിന്നീട് 90-കളില് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കരിയര് പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചു.