കര്ണാടകയുടെ ചരിത്രത്തിലും രാഷ്ട്രീയത്തിലും നിര്ണ്ണായക പങ്കുവഹിച്ച ടിപ്പു സുല്ത്താന്റെ പൈതൃകം ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് വന്നതോടെ അതിര്ത്തികടന്ന് കേരളത്തിലേക്കും വ്യാപിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണെന്ന് പറഞ്ഞാല് ഒട്ടും അതിശയോക്തിയല്ല. ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് വയനാട്ടില് നിന്നും മത്സരിക്കുന്ന ബിജെപി സ്ഥാനാര്ത്ഥി കെ.സുരേന്ദ്രന് തുറന്നുവിട്ട വിവാദം ഇപ്പോള് കത്തുകയാണ്.
കേരളചരിത്രത്തില് സുല്ത്താന് ബത്തേരി എന്ന പട്ടണത്തിന്റെ പേര് പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മൈസൂര് ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന ടിപ്പു സുല്ത്താനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ 1789 ലെ മലബാര് കീഴടക്കലുമായി ബന്ധപ്പെട്ടാണ് കിടക്കുന്നത്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വൃത്തിയുള്ള പട്ടണമായ സുല്ത്താന് ബത്തേരി, മലബാറിന്റെ മൈസൂര് ഭരണകാലത്ത് ആയുധങ്ങളും വെടിക്കോപ്പുകളും വലിച്ചെറിയുന്ന സ്ഥലമായിരുന്നുവെന്ന് കേരള ടൂറിസത്തിന്റെ ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ് പറയുന്നു.
അതേസമയം സമ്പന്നവും സങ്കീര്ണ്ണവുമാണ് സുല്ത്താന്ബത്തേരിയുടെ കഥ. നിയോലിത്തിക്ക് വേരുകളുള്ള ഈ പട്ടണം ഒരു കാലത്ത് ആദിവാസികളുടെയും ആക്രമണകാരികളുടെയും കൊളോണിയല് ഭരണാധികാരികളുടെയും വൈവിധ്യമാര്ന്ന സംസ്കാരങ്ങളാല് രൂപപ്പെട്ടതാണ്. മുനിസിപ്പല് വെബ്സൈറ്റ് അനുസരിച്ച് ഒരുകാലത്ത് അവിടെ നിലനിന്നിരുന്ന ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പേരിലാണ് ഈ പട്ടണം ആദ്യം അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്.
എന്നിരുന്നാലും, 1700-കളുടെ രണ്ടാം പകുതിയില് ടിപ്പു സുല്ത്താന്റെ മലബാര് പ്രദേശത്തെ അധിനിവേശ വേളയില്, ടിപ്പു സുല്ത്താന്റെ ഒരു കലാപം അടിച്ചമര്ത്താന് പോകുന്ന പ്രദേശത്തേക്കുള്ള വഴിയിലായിരുന്നു ഈ പട്ടണം. ടിപ്പുവിന്റെ സൈന്യം ഗണപതിവട്ടം പട്ടണത്തെ ബാറ്ററി സംഭരിക്കാനുള്ള സ്ഥലമായി ഉപയോഗിച്ചു. ബ്രിട്ടീഷ് കൊളോണിയല് രേഖകള് പ്രകാരം ഈ നഗരം ‘സുല്ത്താന്റെ ബാറ്ററി’ എന്നറിയപ്പെട്ടു.
ടിപ്പു സുല്ത്താനും അവിടെ ഒരു കോട്ട പണിതു. ഈ സൈറ്റില് അദ്ദേഹം തന്റെ ബാറ്ററി സ്ഥാപിച്ചു, ഇന്ന് സുല്ത്താന് ബത്തേരിയുടെ മുഴുവന് പേരും അതേ പേരിലാണ് നല്കിയിരിക്കുന്നത്. മൈസൂരിനും അറബിക്കടലിന്റെ തുറമുഖങ്ങള്ക്കും ഇടയിലുള്ള റൂട്ടിലുള്ള ‘ഗണപതിവട്ടം’ പട്ടണം ഒരു വ്യാപാര കേന്ദ്രമായും ഇടത്താവളമായും പ്രാധാന്യം നേടി. സുല്ത്താന് ബത്തേരി മുനിസിപ്പാലിറ്റിയുടെ വെബ്സൈറ്റില് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഗണപതിവട്ടത്തിന്റെ പ്രാധാന്യവും പ്രസക്തിയും റിപ്പോര്ട്ടുകളില് ഇടയ്ക്കിടെ ഉദ്ധരിക്കപ്പെടുന്നു, ബ്രിട്ടീഷ് രേഖകള് ‘ഗണപതിപാളയം’ എന്ന പേരില് ഒരു പ്രദേശത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പോലീസ് പിക്കറ്റിനെ പരാമര്ശിക്കുന്നു.
ബ്രിട്ടീഷുകാര് നഗരത്തിന്റെ പേരായി സുല്ത്താന് ബത്തേരി എന്ന പേര് സ്വീകരിച്ചു, ഗണപതിവട്ടത്ത് ടിപ്പു സുല്ത്താന്റെ ആയുധപ്പുര ഉണ്ടായിരുന്നു. പിന്നീട് ബ്രിട്ടീഷ് ഗസറ്റുകളും ചരിത്രകാരന്മാരും നഗരത്തെ സുല്ത്താന്റെ ബാറ്ററി എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു. എന്നാല്, പേരുമാറ്റവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സുരേന്ദ്രന്റെ പ്രസ്താവന ഇടത് പക്ഷത്തും കോണ്ഗ്രസിലും വിമര്ശനത്തിന് ഇടയാക്കിയിരുന്നു. ടിപ്പു സുല്ത്താന് തന്റെ സുല്ത്താന്റെ ബാറ്ററി കാരണം ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നോടിയായി കേരളത്തില് ഒരു ചര്ച്ചാവിഷയമായി മാറിയിരിക്കുകയാണ്.
സുല്ത്താന് ബാറ്ററി കാലക്രമേണ സുല്ത്താന് ബത്തേരിയായി. ജൈന സമുദായത്തിനും ഈ നഗരം പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു ജൈനക്ഷേത്രം വിജയനഗര രാജവംശത്തിന്റെ ഭരണകാലത്ത് പണിതതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഈ ക്ഷേത്രം ഇപ്പോള് ആര്ക്കിയോളജിക്കല് സര്വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ കീഴിലുള്ള ഒരു സംരക്ഷിത സ്മാരകമാണ്.